2.Afşar Köyü/İkinciafşar Köyü--Gerede-BOLU

2. AFŞAR KÖYÜMÜZÜN KÖY KONAĞI

2.Afşar Köyü Tarihi ve Nüfus Bilgileri

               Köyün yerleşim tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber Faruk SÜMER’in ‘‘Oğuzlar’’ adlı kitabından alınan bilgilere göre Afşar adının anlamı ‘‘Çevik ve avı seven’’ demektir. Afşar boyu Oğuzların Bozoklar koluna bağlı Yıldızhanoğulları’ndandır.
Yine aynı eserden alınan bilgilere göre Türkiye’de yaşayan boy adlarına bakıldığında,16. yy’den bugüne kadar Avşar adının kullanılmasında fazla bir azalma görülmemiştir. 16. yy’da 94 yerde ‘‘Kayı’’ ismine rastlanırken, 86 yerde ‘‘Afşar’’ ismi vardır. Bugün ise ‘‘Kayı’’ adına 25, ‘‘Avşar’’ adına 53 yerde rastlanmaktadır.

              Avşar adının Afşar şeklinde yazılmasının veya görülmesinin nedeni Farsça’nın Anadoluda ki yaygın etkisidir.Aynı zamanda Avşarların 16. yy’da Şah İsmail’den sonra hanlık kurarak İran’da söz sahibi olmaları da Avşar’ın, Afşar şeklinde yazılmasına neden olduğu gösterilmektedir. İran’da hanlık kuran Nadir Şah ve Mansur Bey Avşar boyuna bağlıdır.

Köyümüzün ilk kurucuları; Birinci Afşar’la birlikte Ankara’nın Bâla ilçesine bağlı Emirler ve Büyük Afşar’dan ayrılarak bu bölgeye geldikleri anlaşılmaktadır. Osmanlı Devleti döneminde Afşarlar Orta ve Batı Anadolu’ya 17. yy’ın sonraları ve 18. yy’ın başlarında gelmişlerdir.

Köyümüzün bağlı olduğu Bâla İlçesi Büyük Avşar ve Emirler’i kuran Avşarlar, Yeni İl Avşarlar’ı Sivas arasında yaşayan ve Yeni İl adı verilen Türkmen topluluğundaki Avşarlardan üç oba: (Boynu Kısalu, Delüler, Sekiz). Köpekli Avşar’ına, diğerleri de (Bidil Avşarı, Taifi Avşarı, Kızıl Süleyman) İmanlı Avşar’ına mensup bulunuyorlardı.

Bunlardan Bidil Avşarı Yeni İl’in çözülmesi üzerine batıya göç etmiş ve Ankara’nın Bâla Kazası içinde yurt tutmuştur. Ankara’nın Mogan Gölü yakınındaki bir yerde bu oymağın adını taşımaktadır.

Avşarlar; 16. yy’da Anadolu’da, Kayı’dan sonra olmak üzere en fazla yer adına sahip bir boydur. Bu husus Avşarlar’ın, Anadolu’nun fetih ve iskânından en mühim rolleri oynamış boylardan biri olduğunu ifade eder. Yazıcıoğlu Ali’ye göre Karamanoğulları Beyliği ile Dulkadiroğulları Beyliğini kuranlar Avşarlar’dır. 15. yy’da ise Avşarlar’ın Akkoyunlu faaliyetlerine katıldıkları görülmektedir.

Osmanlı döneminde Bolu sancağına bağlı 17 adet Avşar ismine rastlanırken bugün bunlardan sadece 5’i Bolu il sınırları içersinde, 3’ü ise Gerede ilçesi sınırları içinde kalmıştır.

Bidil Avşar’larının Ankara yakınına geliş tarihi 16. yy’ın sonları olarak görülmektedir. Avşarlar Batı Anadolu’ya 18. yy’ın başında geldiklerine göre köyde yapılan araştırmalar ve yaşlıların anlattıklarına göre köyün ilk yerleşimi de yaklaşık olarak 18. yy’ın başlarına denk gelmektedir.

Köyün en köklü ailesi ve soyu Hamzalar’dır. Köydeki ailelerin çoğunluğu (dışardan gelenler hariç) bu soya bağlıdır. Köydeki yaşantı, gelenek ve görenekler, insani ilişikiler, Birinci Afşar’la olan faklılıklar Bâla’daki büyük Avşarlar ve Emirler’de de görülmektedir.

Kaynakça:1. Faruk SÜMER
OĞUZLAR Sayfa 230,231,284,285
2. Türkiye Diyanet Vakfı-İslam Ansiklepodisi 4.Cilt sayfa 161

                     İkinciafşar köyümüzün ilk yerleşimcileri Ankaranın Bala ilçesinden gelen bazı Afşaroğullarıdır.Şimdiki “Develer” ismiyle anılan mevkiye gelmişler ve burada bir müddet kaldıktan sonra şimdiki Birinci Afşar Köyü’ne yerleşmişlerdir.(Bala’dan gelen Afşaroğulları buraya çok sayıda deve ile geldikleri için buraya “Develer” denilmiştir.)Bir müddet sonra yine aynı soya mensup olan bir kısım Afşaroğulları da köyümüzün bulunduğu yere yerleşerek,köyümüzün temellerini atmışlardır.Bu bölgeye gelen ilk kabile olması dolayısıyla Birinciafşar Köyü’ne “Ağalar Afşarı”ayrıca Ağalar AVŞARI'na (AVŞARI'I EVVEL )de denilmiştir. Bizim köyümüze ise Cumhuriyet'ten önce (Avşarı'ı SANİ) Aynı zamanda ( Avşar'ı ŞERİF) veya (Emirler AVŞAR'I) da denilmiştir.Çükündürün (şeker pancarının) fazla yetiştirilmesinden dolayı da 2.Afşar’a “Çükündür Afşarı”denilmiştir.
İkinciafşar köyümüzün mazisinin 300 yıl olduğu sanılmaktadır.

                      Köyün ilk kuruluşu,yaşlılardan alınan bilgilere göre şimdiki yerinden biraz daha aşağıda musalla taşının olduğu yerin merkez olarak kurulduğu söylenmektedir.Köyün kuruluşundan itibaren Cami’nin üç defa büyütüldüğü ve yerinin değiştirildiği bilinmektedir.
Köyün ilk yerleşimindeki caminin, şimdiki yerine ve daha küçük olarak yapılmış,ikinci cami solakların Ömer Şimşek tarafından büyütülmüş,üçüncü cami ise 1958 yılında muhtar Durmuş İnci tarafından köy odası ile birlikte yıktırılıp yeniden yaptırılmıştır.